Kocaeli’nin yaklaşan İstanbul depremine ne kadar hazır olduğuna ilişkin sivil toplum örgütleri ile gerçekleştirdiğimiz mülakatlar dosyanın önemli bir parçası. Peki Kocaeli halkı buna dair ne düşünüyor, merkezi ve yerel yönetimlerin attığı adımları yeterli görüyorlar mı?
Kocaeli Postası olarak İzmitli yurttaşlar ile yaklaşan depremi ve alınması gereken önlemleri konuştuk.
32 yıldır Kocaeli’nde yaşayan Cemal Aksu her gece korkarak uykuya daldığını anlatırken 99 depreminden bu yana birçok Kocaeli’nin benzer kâbusları gördüğünü söylüyor. Babasının doğudan göçmesi ile Kocaeli’ne taşınan Aksu ailesi 99 depreminden sonra evsiz kalmış ve aylarca çadırkentte yaşamış.
Deprem sonrası her şey altüst oldu
99 depremi sırasında 12 yaşıında olan Aksu o dönem yaşadıklarını şöyle anlatıyor:
“Deprem sonrasında hayatımız altüst oldu. Babamın Gölcük’te küçük bir dükkânı vardı. Biz Karamürsel’de kiralık bir evde yaşıyorduk. Yerle bir oldular. İlk birkaç ay çektiğimiz sefaleti hatırlamak bile istemiyorum. Yıllarca mağdur olduk. Eğitim aksadı, sosyal hayat bitti. Dağın başına yerleştik. Biz yine gençtik ama büyüklerimiz açısından yalnızlık problemi oldu.”
Devleti Maraş merkezli depremlerin sonuçlarına dair eleştiren Aksu, 6 Şubat 2023’ün deprem gerçeğine dair hiçbir ders alınmadığının bir kanıtı olduğunu belirtiyor. 99’a kıyasla devletin özür dileme yeteneğini de kaybettiğini ekliyor:
“Ben aslen Urfalıyım. Bizim depremde yaşamını kaybeden akrabalarımız oldu. Depremzede akrabalarımızı evimizde birkaç ay misafir ettik. Orada yaşananları gelsin size anlatsınlar. 99’dakinden daha büyük bir felaket. Medya bütün gerçekleri açıkladı. Ona rağmen hükümet yaşananları inkâr etti. Her şeye kontrolümüz altında diyordu. O kadar emindi ki kendinden, biz bile inandık. Akrabalarımız gerçekleri anlattıktan sonra eğriyi da doğruyu da anladık.”
Hayal kırıklığına uğradı
Üniversite okumak için Kocaeli’ne gelen ve mezun olduktan sonra buraya yerleşen Buğra Akçınar’a ise şunları söylüyor:
Kocaeli’ne gelirken kaygılıydım. 99’u yaşamış bir şehir gerekli dersleri almıştır diye düşünüyordum ama. Çarşıda yer alan meslek lisesinin karşısındaki o meşhur yamuk binayı görünce hayal kırıklığına uğradım. Korkuyorum çünkü burada insanlar net bir şekilde ölmek için uykuya dalıyor, yani insanlar ölümü bekliyor. Koşullar elverişli olsa giderim açıkçası ama benim gitmemle çözülmez. Burada iki milyon insan var, onlar ne yapacak?
İnsanların depremden ne kadar etkileneceğinin maddi durumlarına göre değişeceğini söyleyen Akçınar, mevcut binaların denetlenmesi gerektiğini ve oturmaya uygun olmayan binaların yeniden inşa edilmesini talep ediyor. Akçınar, bu süreçte insanların mağdur edilmemesi gerektiğini ekliyor, her mahallede ekipler kurulması gerektiğini düşünüyor.
“İzmit’in eski binalarında asla ev sahipleri oturmaz, hep kiracılar oturur. Öğrencilere fahiş fiyatlara kiralarlar. Afet sonrası için de hiçbir adım atılmıyor. Bilinçlendirmeye yönelik uygulamalar sıfır. Altyapı yok. TÜPRAŞ’ta patlama olsa bütün Marmara yok olur. İlk yardım konteynırları yok. Toplanma alanları yok. Bütün bunların acilen düzeltilmesi lazım. Yoksa yazık olacak binlerce insana.”
